✨Acid béo không bão hòa đơn

Trong sinh hóa học và dinh dưỡng học, acid béo không bão hòa đơn (monounsaturated fatty acid, viết tắt là MUFA) là loại acid béo mà phân tử của nó có một liên kết đôi trong chuỗi acid béo với tất cả các nguyên tử carbon, còn lại là liên kết đơn. Phân biệt với acid béo không bão hòa đa (polyunsaturated fatty acid, viết tắt là PUFA) có hơn một liên kết đôi. Khái niệm này thường dùng trong đời sống dưới tên gọi "chất béo không bão hòa đơn". Loại chất béo này thường gặp nhiều ở dầu ôliu, mỡ gà. nhưng lại có thể làm tăng cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL). Nghiên cứu KANWU quy mô lớn cho thấy việc tăng chất béo không bão hòa đơn và giảm lượng chất béo bão hòa có thể cải thiện độ nhạy insulin, nhưng chỉ khi lượng chất béo tổng thể của chế độ ăn uống thấp.

Tuy nhiên, một số acid béo không bão hòa đơn (giống như chất béo bão hòa) có thể tăng cường sưc kháng insulin, trong khi acid béo không bão hòa đa lại có thể bảo vệ chống lại kháng insulin.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thay thế chất béo không bão hòa đơn trong chế độ ăn uống cho chất béo bão hòa có liên quan đến việc tăng hoạt động thể chất hàng ngày và sử dụng năng lượng hoặc nghỉ ngơi. Hoạt động thể chất nhiều cần chế độ ăn có nhiều Acid oleic hơn so với chế độ ăn kiêng acid palmitic. Người ta cũng cho rằng chất béo không bão hòa đơn dẫn đến giảm tức giận và khó chịu. Ở trẻ em, khả năng tiêu hoá loại chất béo này có liên quan đến lượng lipid trong huyết thanh nên cần thận trọng.

Chế độ ăn Địa Trung Hải (như gazpacho) có nhiều chất béo không bão hòa đơn, nên người dân ở các nước Địa Trung Hải tiêu thụ rất nhiều chất béo loại này phần lớn là từ dầu ô liu và acid béo omega-3 từ cá, thịt cừu. Một đánh giá năm 2017 cho thấy người dân ăn "kiểu Địa Trung Hải" như vậy trong thời gian dài có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư tổng thể, bệnh thoái hóa thần kinh, tiểu đường và tử vong sớm. Một đánh giá kác vào năm 2018 cho thấy ăn "kiểu Địa Trung Hải" cũng giảm nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm, do đó giảm chi phí sinh hoạt và giảm ngân sách quốc gia.