✨Thuần Dụ Cần phi

Thuần Dụ Cần phi (chữ Hán: 純裕勤妃; ? - 1754), họ Trần, người Mãn Châu Tương Hoàng kỳ, là một phi tần của Thanh Thánh Tổ Khang Hi Đế.

Tiểu sử

Thuần Dụ Cần phi Trần thị nguyên người Hán, tổ tiên cư trú nay là khu vực Hải Thành, An Sơn, sau quy phụ Nỗ Nhĩ Cáp Xích mà phân vào Bao y, thuộc Tương Hoàng kỳ lệ thuộc Nội vụ phủ. Thân phụ Trần thị là Nhị đẳng Thị vệ, Vân huy sứ Trần Hi Mẫn (陈希敏). Không rõ bà nhập cung khi nào, nhưng dựa vào xuất thân thì hẳn bà trải qua Nội vụ phủ tuyển tú.

Năm Khang Hi thứ 36 (1697), ngày 2 tháng 3 (âm lịch), Trần thị hạ sinh Dận Lễ - hoàng tử thứ 17 của Khang Hi Đế. Năm thứ 57 (1718), tháng 4, Khang Hi Đế nói bộ Lễ, muốn sắc phong 6 vị trong hậu cung, tuổi 40 tuổi đến 60 tuổi, sinh dục Hoàng tự. Thời Khang Hi, cung nhân trong hậu cung rất nhiều, dù là tần phi, song vẫn không định được phong hiệu chính thức. Thứ phi Trần thị cũng được liệt vào hàng tấn phong. Cùng năm, tháng 12, Trần thị cùng hàng loạt Thứ phi khác chính thức làm lễ tấn phong, hiệu Cần tần (勤嫔).

Sách văn viết:

Thời kỳ góa phụ

Năm Ung Chính thứ 4 (1726), Cần tần Trần thị được thụ tấn Cần phi (勤妃). Đến khi Càn Long Đế vừa lên ngôi, năm đầu tiên (1736) đã quyết dụ tôn Tứ đại Thái phi, gồm Hoàng quý phi Đông thị, Quý phi Qua Nhĩ Giai thị, Mật phi Vương thị cùng Cần phi. Tháng 11 cùng năm, tuyên sách chính thức, Cần phi Trần thị được định tôn làm Thuần Dụ Cần phi (純裕勤妃), lễ làm ở Ninh Thọ cung, do Càn Long Đế đích thân ngự Thái Hòa điện duyệt sách bảo.

Sau khi Ung Chính lên ngôi, các Thái phi có con như Huệ phi, Nghi phi, Vinh phi và Định phi đều xuất cung đoàn tụ với con cháu, an hưởng tuổi già, riêng chỉ có Cần phi cùng Thuận Ý Mật phi - mẹ của Dận Lộc, vẫn trú trong Ninh Thọ cung cùng với các vị Thái phi không con khác. Hàng năm vào những dịp được Hoàng đế cho phép, bà sẽ xuất cung đến sống tại phủ của con trai một thời gian. Dưới thời Càn Long, hai Thân vương là Dận Lộc, Dận Lễ cũng từng dâng tấu xin Hoàng đế cho phép đón Cần phi cùng Mật phi về phủ phụng dưỡng như lệ thường. Tháng 12 (ÂL) năm Càn Long thứ 13 (1748), Càn Long hồi đáp:

Năm Càn Long thứ 18 (1753), ngày 20 tháng 12 (âm lịch), Thuần Dụ Cần phi Trần thị qua đời, thọ khoảng 80 tuổi. Căn cứ Nội vụ phủ tấu án (内务府奏案) ghi lại, ngày 13 tháng 4 năm thứ 19, có xuất hiện một hồ sơ chữ Mãn tên ["Tấu vi Cố Luân công chúa tống Cần Thái phi kim quan phái Nội vụ phủ Đại thần sự đẳng nhị kiện"; 奏为固伦公主送勤太妃金棺派内务府大臣事等二件]. Từ đây một số nhận định cho rằng, Cố Luân Hòa Kính Công chúa những năm đầu là do Cần Thái phi nuôi dưỡng.

Do con trai Dận Lễ được phong Vương, lại còn có quân công nên Cần phi ở trong cung khá được thiện đãi. Khi Khang Hi Đế qua đời, có chỉ dụ các Vương có thể đón mẹ già Mẫu phi của mình phụng dưỡng trong phủ, vì thế vào năm Càn Long thứ 13, Dận Lễ đã tấu thỉnh xin cho mẹ mình đến Vương phủ, tuy nhiên Càn Long Đế lại cự tuyệt, chỉ cho phép vào dịp Tết nguyên đán và sinh thần là có thể đến Quả vương phủ. Gia đình bà cũng được ưu đãi một chút. Từ cuối triều Ung Chính, nhà họ Trần từ Bao y chuyển thành Mãn Châu Tương Hoàng kỳ, cho [Thế quản Tá lĩnh], tức kế vị chức Tá lĩnh vĩnh viễn, họ Trần dần cũng được sửa thành 「Trần Giai thị; 陳佳氏」.

Hậu cung bài tự

Căn cứ 《Khâm định đại thanh hội điển tắc lệ》cuốn 42, hậu phi bài vị trình tự ghi lại:

• Ôn Hi Quý phi
• Tuệ phi, Huệ phi, Nghi phi, Vinh phi, Bình phi, Lương phi, Tuyên phi, Thành phi, Thuận Ý Mật phi, Thuần Dụ Cần phi, Định phi.