✨Đặng Vũ Hỷ

Giáo sư, Bác sĩ
Đặng Vũ Hỷ Giáo sư Đặng Vũ Hỷ (17 tháng 3 năm 1910 - 4 tháng 10 năm 1972) là một bác sĩ chuyên khoa da liễu, đặc biệt có nhiều công trình nghiên cứu điều trị bệnh phong, bệnh hoa liễu và các bệnh ngoài da khác. Ông nguyên là chủ nhiệm Bộ môn Khoa Da liễu Bệnh viện Bạch Mai, kiêm chủ nhiệm Bộ môn Da liễu của Đại học Y Hà Nội. Ông được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I năm 1996.

Tiểu sử

Thời kì đầu

Đặng Vũ Hỷ sinh năm 1910 tại làng Hành Thiện, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định, trong một dòng họ có truyền thống khoa bảng lâu đời. Dòng họ ông còn có nhiều người nổi danh như Đặng Vũ Khiêu, Đặng Vũ Chương, Đặng Xuân Khu (Trường Chinh)...

Lúc nhỏ ông học tiểu học ở Nam Định, lớn lên ông theo học trung học ở Trường Albert Sarraut. Ông học khoá 4 năm ở Trường Y khoa Hà Nội, sau đó tiếp tục sang Pháp học lấy bằng bác sĩ. Năm 1937, ông tốt nghiệp bác sĩ nội trú bệnh viện Paris với bản luận văn La syphilis de l'ovaire (Bệnh giang mai buồng trứng) được Nhà xuất bản Amédée le Grand in bằng tiếng Pháp và phát hành ở Paris với số lượng không nhiều.

Sau Cách mạng tháng 8 thành công, lúc ấy đang khám bệnh tư tại Hà Nội, ông gặp giáo sư Hồ Đắc Di (lúc ấy vừa mới nhận chức Hiệu trưởng Đại học Y Dược Hà Nội) và được mời làm quyền giáo sư, giảng dạy tại Trường Y, chủ nhiệm Bộ môn Da Liễu, đồng thời làm chủ nhiệm phòng khám ở Bệnh viện Đồn Thủy (nơi bác sĩ Hồ Đắc Di làm Giám đốc).

Tham gia kháng chiến

Tháng 12 năm 1946, khi cuộc chiến đấu chống Pháp sắp bùng nổ, ông đem vợ là Phạm Thị Thức (con gái học giả Phạm Quỳnh

Ông công tác tại Trường Y sĩ liên khu III - IV ở Nông Cống - Thanh Hóa (hiệu trưởng là bác sĩ Hoàng Đình Cầu, giảng dạy còn có Nguyễn Xuân Nguyên, Trần Hữu Tước...) cho đến khi Trường Y sĩ Thanh Hoá chuyển lên Việt Bắc, sáp nhập với Trường đại học Y. Ông cùng với gia đình chuyển lên Tuyên Quang, tham gia giảng dạy ở đây. Ông và gia đình đã tham gia kháng chiến trọn vẹn 8 năm liền. Thời gian kháng chiến, mặc dù là bác sĩ chuyên khoa da liễu nhưng do yêu cầu và thiếu thốn nhân sự, ông còn tự học thêm để giảng dạy nội và ngoại khoa.

Sau kháng chiến

Năm 1954, sau ngày giải phóng Thủ đô, ông cùng gia đình trở về Hà Nội. Ông được phân công làm chủ nhiệm Khoa Da Liễu nằm trong Bệnh viện Bạch Mai đồng thời kiêm Chủ nhiệm Khoa và Bộ môn Da Liễu của Trường Đại Học Y Dược Hà Nội. Ở đây, ông thực hiện đúng sở trường của mình. Ông liên tiếp biên soạn, xuất bản 5 cuốn sách về bệnh phong, bệnh hoa liễu và các bệnh ngoài da. Từ năm 1954 đến 1972, ông công bố 48 công trình khoa học trên các tạp chí chuyên ngành ở Việt Nam,Pháp, Anh, Đức, Rumani... Ông đặc biệt thương xót những người bị bệnh phong, giúp đỡ chữa bệnh, gần gũi, an ủi họ.

Giáo sư Đặng Vũ Hỷ qua đời ngày 4 tháng 10 năm 1972. Ông được dựng tượng tưởng niệm ở Trại phong Tuy Hòa. Dưới chân tượng có khắc dòng chữ: "... Cuộc đời tận tụy vì người bệnh, y đức trong sáng của Giáo sư Đặng Vũ Hỷ để lại những nét sâu đậm trong lòng người mắc bệnh phong và những thầy thuốc chuyên khoa".

Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học kĩ thuật đợt I cho hai cuốn sách chuyên khảo, 16 công trình nghiên cứu bệnh phong, bộ giáo trình Bệnh da liễu và 32 công trình nghiên cứu khác.

Gia đình

• Phu nhân là Phạm Thị Thức (1915 - 2007) con gái của Thượng thư Phạm Quỳnh.
• Con trai ông, Giáo sư Đặng Vũ Minh, là Nhà Hoá học nổi tiếng, Viện trưởng Viện Hoá học, cựu Chủ tịch Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam..
• Con gái ông là Đặng Kim Chi, Giáo sư, Tiến sĩ, nguyên phó viện trưởng viện KH&CN Môi trường, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội (Bà Đặng Kim Chi là con dâu của Nguyễn Xiển).