Nghệ An

Nghệ An là tỉnh nằm ở vị trí trung tâm vùng Bắc Trung Bộ. Tỉnh có vị trí địa lý chiến lược, là cửa ngõ giao thương quan trọng, kết nối vùng Bắc Bộ với các tỉnh miền Trung và miền Nam. Phía bắc giáp tỉnh Thanh Hóa, phía nam giáp Hà Tĩnh, phía tây giáp Lào, và phía đông giáp Biển Đông. Tỉnh nổi tiếng là vùng đất "địa linh nhân kiệt", cái nôi cách mạng và quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nghệ An có cảnh quan đa dạng từ biển đến núi, cùng với truyền thống văn hóa phong phú.

Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Nghệ An có:

• Diện tích: 16.487 km², xếp thứ 4
• Dân số: 3.831.694 người, xếp thứ 13

Nghệ An là một trong những vùng đất có lịch sử lâu đời nhất tại Việt Nam. Vùng đất này đã xuất hiện trong những truyền thuyết thời các Vua Hùng với tên gọi là Bộ Hoài Hoan thuộc nhà nước Văn Lang. Tên gọi "Hoan Châu" xuất hiện từ thế kỷ VI. Đến thời Lý, vùng này được gọi là "Nghệ An", tên gọi này được sử dụng rộng rãi và chính thức cho đến ngày nay.

Nghệ An được mệnh danh là “đất học”, “địa linh nhân kiệt”, là cái nôi của nhiều phong trào đấu tranh và là nơi sản sinh ra nhiều danh nhân kiệt xuất. Nghệ An vô cùng tự hào là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam. Khu di tích Kim Liên, thuộc huyện Nam Đàn, nơi Bác cất tiếng khóc chào đời, đã trở thành một biểu tượng thiêng liêng và là điểm đến lịch sử quan trọng của cả nước.

Sau năm 1975, Nghệ An cùng với cả nước bước vào giai đoạn xây dựng và phát triển.

• Phân chia địa giới hành chính: Tỉnh Nghệ An và tỉnh Hà Tĩnh được tách ra từ năm 1991, từ đó Nghệ An được xác định ranh giới hành chính như ngày nay.
• Phát triển kinh tế - xã hội: Tỉnh đã và đang có những bước tiến mạnh mẽ, với việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, các khu công nghiệp trọng điểm như Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An và thu hút các dự án đầu tư lớn từ cả trong và ngoài nước.

Ngày 24 tháng 10 năm 2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1243/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Nghệ An giai đoạn 2023 - 2025. Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 12 năm 2024:

• Điều chỉnh một phần diện tích và dân số của thành phố Vinh và huyện Nghi Lộc
• Sáp nhập thị xã Cửa Lò vào thành phố Vinh.

Tỉnh Nghệ An có 1 thành phố, 2 thị xã và 17 huyện cho tới ngày 01 tháng 7 năm 2025 thì được sắp xếp lại để có 130 đơn vị hành chính cấp xã 11 phường và 119 xã theo Nghị quyết số 1678/NQ-UBTVQH15.

Nghệ An có địa hình đa dạng, bao gồm:

• Vùng đồi núi: Chiếm phần lớn diện tích, với địa hình cao dần từ Đông sang Tây, đỉnh cao nhất là núi Pu Xai Lai Leng (2.720 m) thuộc huyện Kỳ Sơn, nơi giáp với Lào.
• Vùng đồng bằng: Nằm ở ven biển và các thung lũng sông, đất đai màu mỡ, thích hợp cho nông nghiệp.
• Vùng ven biển: Đường bờ biển dài 82 km với nhiều bãi biển đẹp như Cửa Lò, Diễn Thành, Quỳnh Phương.

Khí hậu Nghệ An là khí hậu nhiệt đới gió mùa, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió Lào khô nóng vào mùa hè (từ tháng 5 đến tháng 8) và gió mùa Đông Bắc lạnh, ẩm ướt vào mùa đông. Nhiệt độ trung bình năm khoảng 24 - 26°C. Mùa mưa thường kéo dài từ tháng 9 đến tháng 11, gây ra lũ lụt ở một số vùng.

Kinh tế: Nghệ An đang phát triển theo hướng đa ngành, đa lĩnh vực. Các ngành kinh tế chính bao gồm:

• Nông nghiệp: Là ngành kinh tế chủ đạo, nổi bật với các sản phẩm như lúa, ngô, mía, và các loại cây công nghiệp như cao su, chè.
• Công nghiệp: Tập trung tại các khu công nghiệp như VSIP Nghệ An, Hoàng Mai, với các ngành sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến nông sản, dệt may, và điện tử.
• Thương mại và dịch vụ: Phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là du lịch và dịch vụ vận tải. Cảng quốc tế Cửa Lò là cửa ngõ giao thương quan trọng.

Xã hội: Tỷ lệ người dân biết chữ cao, chất lượng giáo dục được chú trọng. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức về phát triển kinh tế vùng miền núi và vùng sâu, vùng xa.

Nghệ An là một tỉnh có tiềm năng lớn về cả kinh tế và du lịch nhờ vị trí địa lý thuận lợi, nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và di sản văn hóa, lịch sử quý báu. Mặc dù còn đối mặt với nhiều thách thức về phát triển kinh tế vùng miền và tác động của biến đổi khí hậu, Nghệ An đang nỗ lực phát triển bền vững, giữ vững vị thế là trung tâm kinh tế, văn hóa của khu vực Bắc Trung Bộ.