✨Trịnh Điền
Trịnh Điền (, 821?/825?-883?), tên tự Đài Văn (臺文), gọi theo thụy hiệu là Huỳnh Dương Văn Chiêu công, là một quan lại vào cuối thời nhà Đường, từng hai lần giữ chức tể tướng dưới triều đại của Đường Hy Tông. Ông tham gia nhiều vào chiến dịch trấn áp cuộc nổi dậy của Hoàng Sào.
Thân thế
Nếu giả định Trịnh Điền mất năm 883, ông có thể sinh năm 821, chỉ có thể truy nguyên xa đến kị của ông là Trịnh Thiểu Lân (鄭少鄰)- Trịnh châu tư sĩ tham quân. Trịnh Thiểu Lân cũng như ông của Trịnh Điền là Trịnh Mục (鄭穆) và cha của Trịnh Điền là Trịnh Á (鄭亞), đều thi đỗ Tiến sĩ, tiết độ sứ, chức quan đến Bí thư tỉnh, Hiệu thư lang. Vào năm 22 tuổi âm, trong Lại bộ điều tuyển, ông thể hiện được tài năng xuất chúng trong thư pháp và phán đoán, được nhậm chức Vị Nam úy trực, sử quán sự. Tuy nhiên, trước khi có thể đảm nhiệm các vị trí này, vào năm 847, do có quan hệ với Lý Đức Dụ- người thất thế dưới thời Đường Tuyên Tông, Trương Á bị giáng làm Quế châu thứ sử, Trịnh Điền theo cha đến Quế châu, cha ông qua đời ở đó. tiết độ sứ Lưu Chiêm (劉瞻) mời Trịnh Điền đến làm tòng sự cho mình. Sau đó, Trịnh Điền được triệu hồi về Trường An giữ chức Ngu bộ viên ngoại lang. Tuy nhiên, hữu thừa Trịnh Huân (鄭薰) vốn thuộc đảng của Lệnh Hồ Đào, người này ngăn cản Trịnh Điền nhậm chức hành sự khi vu cáo Trịnh Điền, Trịnh Điền lại phải rời khỏi Trường An đi làm tòng sự. thứ sử.
Thời Đường Hy Tông
Làm Đồng bình chương sự lần thứ nhất
Đường Ý Tông qua đời năm 873, kế vị là Đường Hy Tông, và sau đó là đến Giáng châu. Sau đó, ông được triệu hồi về Trường An giữ chức Hữu tán kị thường thị. được tiếp tế lương thực từ năm đạo ở phía bắc, việc tiếp tế được tiến hành bằng đường biển và thường xuyên xảy ra tai nạn đắm tàu gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Theo đề xuất của Trịnh Điền, chức Lĩnh Nam diêm-thiết chuyển vận sứ chuyển giao cho Lĩnh Nam Đông đạo tiết độ sứ Vi Hà (韋荷), người này được quyền nấu nước biển lấy muối để bán, sau đó dùng số tiền thu được để mua lương thực từ các châu ở phía nam của Giang Tây. Theo ghi chép thì sau đó nguồn cung cấp thực phẩm cho Nam binh trở nên đầy đủ hơn. Kế tiếp, Lĩnh Nam cung quân phó sứ Vương Sư Phủ (王師甫) thỉnh được kiêm chức tổng binh và hứa sẽ dâng cho triều đình mỗi năm 20 vạn xâu tiền, Trịnh Điền cho rằng Sư Phủ dùng lợi để dụ triều đình nhằm mưu đoạt binh lính của Vi Hà. Kết quả là Vương Sư Phủ bị bãi chức, còn Trịnh Điền được phong tước Huỳnh Dương quận hầu. (Mẹ của Trịnh Điền và của Lô Huề là tỉ muội của nhau).
Năm 878, Trịnh Điền và Lô Huề lại xảy ra tranh chấp lớn, lần này là việc gả một công chúa Đại Đường cho hoàng đế Nam Chiếu (lúc này có quốc hiệu "Đại Phong Dân") là Long Thuấn để kết "hòa thân" giữa hai bên, theo đề xuất của tiết độ sứ Cao Biền. Lô Huề ủng hộ "hòa thân", trong khi Trịnh Điền phản đối. Trong lúc tranh luận, Lô Huề đã ném một nghiên mực xuống nền nhà, khiến nó bị vỡ. Khi Đường Hy Tông hay tin thì nói: "Đại thần mắng nhiếc lẫn nhau, sao có thể làm gương cho tứ hải?" Do vậy, cả Trịnh Điền và Lô Huề đều bị bãi chức 'Đồng bình chương sự', giáng làm 'thái tử tân khách' và phái đến đông đô Lạc Dương, thay thế họ là Đậu Lô Triện và Thôi Hàng. tiết độ sứ. Trong thời gian ở Phượng Tường, ông tuyển mộ được 500 tinh binh, và theo ghi chép thì nhờ các tinh binh này mà nạn cướp bóc trong quân giảm bớt., Trịnh Điền đã chắn đường và khẩn cầu Hoàng đế không rời khỏi vùng lân cận Trường An, mời Hoàng đế đến Phượng Tường. Tuy nhiên, Đường Hy Tông sợ Hoàng Sào sẽ tiếp tục tiến công nên từ chối, và nói giao cho Trịnh Điền chịu trách nhiệm phòng thủ chống Hoàng Sào tiếp tục tiến công. Theo đề nghị của Trịnh Điền, Đường Hy Tông trao cho Trịnh Điền quyền được tự mình hành động.
Khi Trịnh Điền trở lại Phượng Tường, binh lính Phượng Tường lo sợ sẽ bị Hoàng Sào tiến công, và do đó xuất hiện những lời rì rầm rằng Trịnh Điền nên quy phục Hoàng Sào. Hoàng Sào xưng là hoàng đế Đại Tề, và phái sứ giả đến Phượng Tường tuyên bố đại xá. Trịnh Điền từ chối gặp sứ giả của Tề, thay vào đó thề nguyện cùng các binh lính rằng sẽ bảo vệ Đường. Tại thời điểm đó, có nhiều cấm binh không thể kịp theo Hoàng đế đến Thành Đô, Trịnh Điền đã gọi họ đến Phượng Tường và hợp nhất và đội quân của ông, dùng tài sản của mình để úy lạo họ. Khi Hoàng Sào tiếp tục phái bộ tướng Vương Huy (王暉) đến Phượng Tường để thuyết phục Trịnh Điền quy phục, Trịnh Điền liền chém đầu Vương Huy. Sau đó, Đường Hy Tông lại ban cho Trịnh Điền chức Đồng bình chương sự, và Kinh thành tứ diện chư quân hành doanh đô thống.. Sau đó, Trịnh Điền truyền hịch kêu gọi binh lính toàn Đại Đường tiến công Đại Tề. Theo ghi chép thì nhờ tuyên bố của Trịnh Điền mà người dân Đại Đường mới biết rằng Đường Hy Tông vẫn còn sống., tiến hành kích động các binh lính và dẫn họ về Phượng Tường để tiến công Trịnh Điền. Trịnh Điền không muốn thấy cảnh binh lính Đường chém giết lẫn nhau nên đã đầu hàng và chạy đến Thành Đô. Khi Trịnh Điền đến Phượng châu, ông dâng biểu cho Đường Hy Tông để xin từ vị. Đường Hy Tông hạ chiếu bổ nhiệm Lý Xương Ngôn là Phượng Tường tiết độ sứ, cho Trịnh Điền làm Thái tử thiếu phó, văn phòng tại đông đô Lạc Dương. tiết độ sứ Trần Kính Tuyên khi ông từ chối yêu cầu của Điền Lệnh Tư là thăng chức cho thân tín Ngô Viên (吳圓) và Trần Kính Tuyên thì muốn có chức quan cao hơn. Do đó, Điền Lệnh Tư và Trần Kính Tuyên đã xúi giục Lý Xương Ngôn thượng ngôn sẽ không cho Trịnh Điền qua Phượng Tường khi triều đình trở về Trường An, Trịnh Điền đành xin từ vị. Đường Hy Tông giáng Trịnh Điền làm Thái tử thái bảo. Con của ông là Binh bộ thị lang Trịnh Ngưng Tích (鄭凝積) được bổ nhiệm giữ chức Bành châu thứ sử, Trịnh Điền theo đến Bành châu dưỡng bệnh. Ông qua đời ngay sau đó.
