Tỉnh Cần Thơ

Cần Thơ từ xưa từng được biết đến qua câu ca dao:

“Cần Thơ gạo trắng nước trong;
Ai đi đến đó lòng không muốn về”.

Được mệnh danh là "Tây Đô", tức thủ phủ của miền Tây Nam Bộ. Cần Thơ là một trong sáu thành phố trực thuộc Trung ương của Việt Nam, nằm ở vị trí trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam năm 2025, Cần Thơ có:

• Diện tích: 6.361 km², xếp thứ 24
• Dân số: 4.199.824 người, xếp thứ 10

Lịch sử Cần Thơ gắn liền với quá trình khai phá và phát triển của vùng đất Nam Bộ.

• Thế kỷ XVIII: Cần Thơ được biết đến như một vùng đất hoang sơ, thuộc trấn Giang Hà.
• Thế kỷ XIX: Dưới thời vua Gia Long, Cần Thơ thuộc địa phận Vĩnh Thanh, sau đó được chia thành nhiều phủ, huyện.
• Thời Pháp thuộc: Năm 1876, thực dân Pháp thành lập tỉnh Cần Thơ, bao gồm các quận Ô Môn, Châu Thành, Phụng Hiệp... Từ đó, Cần Thơ dần trở thành một trung tâm hành chính, kinh tế quan trọng.
• Sau năm 1975: Cần Thơ được sáp nhập với tỉnh Sóc Trăng để trở thành tỉnh Hậu Giang.
• Năm 1992: Tỉnh Hậu Giang được chia thành tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng.
• Năm 2004: Tỉnh Cần Thơ được tách thành thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương và tỉnh Hậu Giang mới. Sự kiện này đánh dấu bước phát triển vượt bậc, củng cố vị thế của Cần Thơ là đô thị hạt nhân của Đồng bằng sông Cửu Long.

Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 202/2025/QH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 12 tháng 6 năm 2025). Theo đó, sáp nhập tỉnh Hậu Giang và tỉnh Sóc Trăng vào thành phố Cần Thơ.

• Điều kiện tự nhiên: Cần Thơ có địa hình tương đối bằng phẳng, cao độ trung bình chỉ khoảng 1-2m so với mực nước biển, thấp dần từ Bắc xuống Nam. Nơi đây có mạng lưới sông rạch dày đặc, chiếm khoảng 12% tổng diện tích, giúp điều hòa khí hậu và cung cấp nguồn nước dồi dào.
• Khí hậu: Thuộc khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo. Cần Thơ chỉ có hai mùa rõ rệt:
  • Mùa mưa: Kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11. Lượng mưa trung bình hàng năm khoảng 1.635 mm.
  • Mùa khô: Kéo dài từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Nhiệt độ trung bình quanh năm dao động từ 27°C - 28°C, không có bão.

Điều kiện tự nhiên và khí hậu thuận lợi này giúp Cần Thơ phát triển mạnh mẽ ngành nông nghiệp và du lịch sinh thái.

Cần Thơ là một trong những thành phố phát triển nhanh nhất cả nước, với cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh mẽ từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ.

• Kinh tế: GDP bình quân đầu người của Cần Thơ năm 2023 đạt khoảng 94,1 triệu đồng (tương đương 3.966 USD).
• Nông nghiệp: Vẫn giữ vai trò quan trọng, đặc biệt là sản xuất lúa gạo, trái cây (như bưởi, cam, sầu riêng), và thủy sản.
• Công nghiệp: Phát triển mạnh mẽ các ngành chế biến nông sản, dệt may, cơ khí. Các khu công nghiệp như Trà Nóc, Hưng Phú đóng vai trò chủ chốt.
• Dịch vụ: Chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu kinh tế. Cần Thơ là trung tâm thương mại, dịch vụ, tài chính, logistics và y tế của cả vùng.
• Xã hội: Là trung tâm giáo dục và y tế của Đồng bằng sông Cửu Long với các trường đại học lớn như Đại học Cần Thơ, và các bệnh viện chuyên khoa đầu ngành. Điều này giúp Cần Thơ thu hút một lượng lớn sinh viên và người dân từ các tỉnh lân cận đến học tập và khám chữa bệnh.

Văn hóa Cần Thơ mang đậm bản sắc văn hóa sông nước miền Tây.

• Văn hóa: Người Cần Thơ hiền hòa, phóng khoáng, hiếu khách. Nơi đây có những làng nghề truyền thống như đan lát, làm bánh tráng, và các loại hình nghệ thuật dân gian như đờn ca tài tử đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
• Du lịch: Cần Thơ nổi tiếng với các điểm du lịch đặc trưng của miền sông nước.
• • Chợ nổi Cái Răng: Một trong những chợ nổi lớn nhất và sầm uất nhất vùng.
  • Bến Ninh Kiều: Biểu tượng của thành phố, nơi giao thoa của sông Hậu và kênh Rạch Cái Khế.
  • Các vườn trái cây: Du khách có thể ghé thăm và thưởng thức các loại trái cây đặc trưng tại các miệt vườn như Vườn du lịch sinh thái Mỹ Khánh, Vườn cò Bằng Lăng.
  • Thiền viện Trúc Lâm Phương Nam: Một trong những thiền viện lớn nhất miền Tây Nam Bộ, mang kiến trúc cổ kính, trang nghiêm.

Với vị trí chiến lược, kinh tế phát triển năng động, hạ tầng giao thông đồng bộ và bản sắc văn hóa độc đáo, Cần Thơ đã và đang khẳng định vị thế là đô thị trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Thành phố này không chỉ là đầu tàu kinh tế, mà còn là điểm đến du lịch hấp dẫn, mang lại những trải nghiệm chân thực và sâu sắc về văn hóa sông nước miền Tây Nam Bộ.