Quảng Trị

Địa hình Quảng Trị có sự thay đổi rõ rệt từ Tây sang Đông và Đông Nam, chia thành các dạng địa hình:

• Vùng núi cao: Nằm ở phía Tây, từ dãy Trường Sơn đến những ngọn đồi uốn lượn. Đây là khu vực chiếm diện tích lớn nhất, với độ cao từ 250m đến 2000m. Địa hình bị chia cắt mạnh, nhiều đèo dốc hiểm trở gây khó khăn cho việc đi lại và xây dựng cơ sở hạ tầng.
• Vùng đồi, núi thấp: Với độ cao từ 50m đến 250m, thậm chí có nơi trên 500m. Khu vực này bao gồm các dải đồi lượn sóng, đặc biệt là khối đất bazan ở Gio Linh và Cam Lộ, rất thích hợp để trồng các loại cây công nghiệp như cao su hay hồ tiêu.
• Vùng đồng bằng: Nằm dọc theo tỉnh, được bồi đắp bởi phù sa từ các con sông như sông Thạch Hãn và sông Bến Hải. Đây là vùng đất màu mỡ, đóng vai trò là "vựa lúa" chính của tỉnh.
• Vùng ven biển: Là những dải cồn cát và đụn cát. Địa hình tương đối bằng phẳng, thuận lợi cho việc sinh sống. Tuy nhiên, một số khu vực trũng thấp dễ bị ngập úng khi mưa lớn.

Quảng Trị có khí hậu nhiệt đới gió mùa, chịu ảnh hưởng của gió phơn Tây Nam và gió mùa Đông Bắc. Khí hậu chia thành hai mùa rõ rệt:

• Mùa khô: Kéo dài từ tháng 3 đến tháng 9, trời nắng nóng và khô hạn do ảnh hưởng của gió Tây Nam (hay còn gọi là gió Lào).
• Mùa mưa: Từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau, nhiệt độ giảm, đi kèm với mưa lớn, bão và lũ lụt.

Các chỉ số khí hậu nổi bật:

• Nhiệt độ: Nhiệt độ trung bình hàng năm dao động từ 24,9°C đến 26,5°C. Mùa đông, nhiệt độ có thể xuống dưới 22°C ở đồng bằng. Ngược lại, mùa hè nhiệt độ trung bình có thể lên tới 29,7°C, và có thể đạt 31,8°C vào những tháng nóng nhất.
• Lượng mưa: Lượng mưa trung bình năm khoảng 900mm - 2.500mm. Mưa lớn tập trung từ tháng 9 đến tháng 12, chiếm 65% - 75% tổng lượng mưa cả năm.
• Độ ẩm: Độ ẩm trung bình hàng năm khoảng 81% - 85%. Độ ẩm giảm đáng kể trong mùa khô, đặc biệt khi có gió Tây Nam hoạt động, có thể xuống thấp tới 66%.
• Nắng: Quảng Trị có số giờ nắng khá cao, trung bình 873 giờ/năm. Số giờ nắng cao nhất vào các tháng mùa hè, đặc biệt là tháng 5, 6, 7 và 8.
• Gió và bão: Hướng gió chủ yếu là gió Đông Nam, Đông Bắc và đặc biệt là gió Tây Nam khô nóng. Mùa bão thường từ tháng 8 đến tháng 11, gây mưa lớn và lũ lụt.

Khí hậu khắc nghiệt là một thách thức lớn đối với sản xuất và đời sống của người dân nơi đây.

Kinh tế Quảng Trị đang chuyển dịch mạnh mẽ từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ, tận dụng lợi thế về vị trí địa lý và tài nguyên.

• Nông nghiệp: Dù không còn là ngành chủ lực, nông nghiệp vẫn phát triển theo hướng bền vững, tập trung vào các sản phẩm giá trị cao như hồ tiêu, cao su và lúa đặc sản.
• Công nghiệp: Ngành này đang tăng trưởng vượt bậc, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Quảng Trị đã trở thành một trong những "thủ phủ" của điện gió và điện mặt trời tại Việt Nam.
• Du lịch và dịch vụ: Tận dụng lợi thế lịch sử, du lịch hoài niệm chiến trường xưa là trọng tâm phát triển. Ngoài ra, tỉnh cũng đẩy mạnh du lịch biển và khai thác hiệu quả Hành lang kinh tế Đông - Tây (EWEC) để phát triển thương mại, logistics và dịch vụ.

Các dự án trọng điểm như Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị và Sân bay Quảng Trị đang được triển khai, hứa hẹn tạo động lực lớn để tỉnh trở thành một trung tâm kinh tế quan trọng trong khu vực.

Dân số: Dân số Quảng Trị khá trẻ và tập trung chủ yếu ở các khu vực đồng bằng và thành phố.

Văn hóa: Người dân Quảng Trị có truyền thống yêu nước, kiên cường, và giàu lòng nhân ái. Tinh thần đoàn kết, vượt khó được thể hiện rõ nét trong quá trình tái thiết sau chiến tranh.

Tôn giáo: Đa số người dân theo đạo Phật và Công giáo. Các tín ngưỡng dân gian cũng rất phổ biến.

Giáo dục: Hệ thống giáo dục đang được đầu tư nâng cấp, với nhiều trường học từ mầm non đến đại học (như Phân hiệu Đại học Huế tại Quảng Trị). Tuy nhiên, chất lượng giáo dục ở vùng sâu, vùng xa vẫn còn nhiều thách thức.

Y tế: Tỉnh có Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Trị và các trung tâm y tế cấp huyện. Các chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ người nghèo, được chính quyền quan tâm.

Giao thông: Quảng Trị có hệ thống giao thông thuận lợi, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối Bắc - Nam và Đông – Tây như:

• Đường bộ: Quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh và đường cao tốc Bắc - Nam đang được triển khai.
• Đường sắt: Tuyến đường sắt Bắc - Nam chạy qua tỉnh, với ga chính là ga Đông Hà.
• Đường thủy: Cảng Cửa Việt đang được nâng cấp, phục vụ vận tải hàng hóa.
• Đường hàng không: Sân bay Quảng Trị đang được xây dựng, dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong tương lai gần, tạo động lực lớn cho phát triển kinh tế và du lịch.