Thành phố Hồ Chí Minh

Được mệnh danh là "Hòn ngọc Viễn Đông", Thành phố Hồ Chí Minh từ lâu đã khẳng định vị thế là trung tâm kinh tế, văn hóa và chính trị hàng đầu của Việt Nam. Nơi đây là điểm giao thoa của nhiều nền văn hóa, tạo nên một bức tranh đa sắc với vô vàn sản phẩm du lịch độc đáo. Với nhịp sống năng động, thành phố còn được biết đến với biệt danh "thành phố không ngủ", nơi du khách có thể tận hưởng những hoạt động vui chơi, giải trí náo nhiệt suốt cả ngày lẫn đêm.

Thành phố Hồ Chí Minh, (viết tắt TP.HCM) tên gọi quen thuộc là Sài Gòn, là thành phố lớn nhất Việt Nam về quy mô dân số và là trung tâm kinh tế, giải trí, một trong hai trung tâm văn hóa và giáo dục quan trọng tại Việt Nam.

Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố trực thuộc Trung ương, thuộc loại đô thị đặc biệt, nằm trong vùng chuyển tiếp giữa Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ.

Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, TP.HCM có:

• Diện tích: 6.773 km², xếp thứ 22
• Dân số: 14.002.598 người, đông dân nhất Việt Nam.

• Thời kỳ sơ khai: Vùng đất này vốn là nơi sinh sống của người Khmer. Đến thế kỷ XVII, chúa Nguyễn đã sáp nhập vùng đất này vào lãnh thổ Đại Việt. Năm 1698, Nguyễn Hữu Cảnh được cử vào Nam, lập ra phủ Gia Định, chính thức đặt nền móng cho Sài Gòn.
• Thời Pháp thuộc: Sau khi chiếm được Nam Kỳ, người Pháp đã quy hoạch và xây dựng Sài Gòn thành một trung tâm hành chính và thương mại quan trọng. Nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng như Bưu điện Trung tâm Sài Gòn, Nhà thờ Đức Bà, Dinh Độc Lập... được xây dựng trong giai đoạn này. Sài Gòn được mệnh danh là "Hòn ngọc Viễn Đông". Địa danh Sài Gòn có trên 300 năm và từng được dùng để chỉ một khu vực với diện tích khoảng 1 km² (Chợ Lớn) có đông người Hoa sinh sống trong thế kỷ 18. Địa bàn đó gần tương ứng với khu Chợ Lớn ngày nay.
• Sau năm 1975: Sau ngày 30/4/1975, Sài Gòn được đổi tên thành Thành phố Hồ Chí Minh. Thành phố bắt đầu một giai đoạn phát triển mới, trở thành trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của cả nước.
• Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 202/2025/QH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 12 tháng 6 năm 2025). Theo đó, sáp nhập tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và tỉnh Bình Dương vào Thành phố Hồ Chí Minh.

• Vị trí địa lý: Thành phố Hồ Chí Minh nằm ở tọa độ khoảng 10∘45′ vĩ độ Bắc và 106∘40′ kinh độ Đông. Phía Bắc giáp tỉnh Bình Dương, Tây Bắc giáp tỉnh Tây Ninh, Đông và Đông Nam giáp tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây và Tây Nam giáp tỉnh Long An và Tiền Giang.
• Địa hình: Địa hình thành phố khá bằng phẳng, thấp dần từ Bắc xuống Nam và từ Đông sang Tây. Độ cao trung bình khoảng 5−10 mét so với mực nước biển. Khu vực ngoại thành có nhiều kênh rạch, sông ngòi, tạo thành một mạng lưới thủy văn phức tạp.
• Khí hậu: Thành phố Hồ Chí Minh có khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, với hai mùa rõ rệt:
  • Mùa mưa: Kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11, lượng mưa trung bình hàng năm khoảng 979 mm. Mưa thường tập trung vào buổi chiều, đôi khi gây ngập úng ở một số khu vực.
  • Mùa khô: Kéo dài từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Nhiệt độ trung bình hàng năm khoảng 27,5∘C, ít chênh lệch giữa các mùa.

• Kinh tế: Thành phố Hồ Chí Minh là đầu tàu kinh tế của cả nước, đóng góp hơn 20% GDP và khoảng 30% ngân sách nhà nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh sang dịch vụ, công nghiệp và xây dựng. Các ngành mũi nhọn bao gồm công nghệ cao, tài chính, ngân hàng, thương mại, du lịch. Thành phố cũng là nơi tập trung nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao.
• Xã hội: Theo thống kê của Tổng cục Thống kê Việt Nam, tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2009, toàn Thành phố Hồ Chí Minh có đủ 54 thành phần dân tộc cùng người nước ngoài sinh sống. Trong đó, nhiều nhất là người Kinh có 6.699.124 người.
• Với dân số hiện tại, Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những đô thị có mật độ dân số cao nhất cả nước. Nơi đây tập trung nhiều trường đại học, viện nghiên cứu, bệnh viện lớn, là trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và chăm sóc sức khỏe hàng đầu.

• Văn hóa: Thành phố Hồ Chí Minh là nơi hội tụ và giao thoa của nhiều nền văn hóa từ khắp các vùng miền trên cả nước và quốc tế. Điều này thể hiện qua sự đa dạng của ẩm thực, kiến trúc và lối sống. Nơi đây có nhiều công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn lịch sử, vừa có nét truyền thống, vừa có nét hiện đại.
• Du lịch: Thành phố Hồ Chí Minh là một điểm đến hấp dẫn với nhiều di tích lịch sử, văn hóa và các khu vui chơi giải trí.
  • Các di tích lịch sử: Dinh Độc Lập, Bảo tàng Lịch sử Thành phố, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh, Địa đạo Củ Chi.
  • Các công trình kiến trúc nổi bật: Nhà thờ Đức Bà, Bưu điện Trung tâm Sài Gòn, Chợ Bến Thành, Tòa nhà Bitexco.
  • Các khu vui chơi, giải trí: Suối Tiên, Đầm Sen, Phố đi bộ Nguyễn Huệ, Phố Tây Bùi Viện.

Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là một trung tâm kinh tế sôi động, mà còn là một đô thị giàu bản sắc văn hóa, lịch sử. Với vị trí địa lý thuận lợi, nguồn nhân lực dồi dào và chính sách phát triển đúng đắn, thành phố tiếp tục khẳng định vị thế là đầu tàu kinh tế của cả nước, đồng thời là một điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.